Hàng container là gì? Khái niệm, phân loại và đặc điểm từng loại

Phân biệt hàng nguyên container và hàng lẻ

Trong vận tải quốc tế và nội địa, hàng container là thuật ngữ quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Vậy hàng container là gì? Có những loại hàng container nào và chúng khác nhau ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp chi tiết, đồng thời gợi ý cách lựa chọn loại hàng container phù hợp với nhu cầu vận chuyển của bạn.

Hàng container là gì?

Hàng container là hàng hóa được đóng gói và vận chuyển trong container tiêu chuẩn (ISO) một loại thùng chuyên dụng có kích thước, kết cấu đồng nhất, giúp bảo quản và vận chuyển hàng hoá an toàn, thuận tiện.Phương thức này được sử dụng rộng rãi trong vận tải quốc tế và nội địa, đặc biệt là trên đường biển, đường bộ, đường sắt, và đôi khi cả đường hàng không.

Gạo xuất khẩu được vận chuyển trong container

Gạo xuất khẩu được vận chuyển trong container

Đặc điểm của hàng container

  • Đóng gói đồng bộ: hàng được xếp gọn gàng, cố định bên trong container, hạn chế xê dịch và hư hại.
  • Dễ xếp dỡ: container có thiết kế tiêu chuẩn, dễ dàng nâng hạ, bốc xếp bằng xe cẩu, xe nâng hoặc thiết bị chuyên dụng.
  • Bảo quản tốt: hàng hoá được bảo vệ khỏi mưa nắng, gió bụi và va chạm trong suốt quá trình vận chuyển.
  • Phù hợp cho vận tải đa phương thức: có thể di chuyển liên tục qua các loại phương tiện như tàu biển, xe tải, tàu hỏa mà không cần dỡ hàng ra ngoài giữa chặng.

Lợi ích của vận chuyển hàng container

  • Tiết kiệm chi phí và thời gian: giảm nhân công bốc xếp, giảm tổn thất và nâng cao hiệu suất vận tải.
  • Bảo vệ hàng hóa: container kín đáo, chắc chắn, giúp hạn chế tối đa hư hại do thời tiết hoặc va chạm.
  • Tối ưu hóa logistics: dễ dàng quản lý, theo dõi và sắp xếp hàng hóa trong hệ thống kho bãi, tàu hoặc xe vận tải.
  • An toàn và bảo mật hơn: giảm nguy cơ mất mát, hư hỏng hàng hóa so với vận chuyển rời.

Hàng container là giải pháp vận chuyển hiện đại, tiện lợi, an toàn và tiết kiệm, được các doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Xếp hàng vào thùng container

Xếp hàng vào thùng container

Các loại hàng container phổ biến

Hàng container là tên gọi chung cho tất cả hàng hóa được đóng gói và vận chuyển trong container tiêu chuẩn.Để dễ lựa chọn phương án vận chuyển phù hợp, người ta thường phân loại hàng container theo 2 cách:

  • Theo hình thức vận chuyển
  • Theo đặc điểm và tính chất hàng hóa

Phân loại theo hình thức vận chuyển

Dựa trên quyền sử dụng container của chủ hàng, hàng container được chia thành:

Hàng nguyên container (FCL – Full Container Load)

Là hình thức mà một container chỉ chứa hàng của một chủ hàng duy nhất. Chủ hàng chịu toàn bộ chi phí thuê container, vận chuyển và khai thác. Phù hợp với lô hàng lớn, đủ để lấp đầy container hoặc khi muốn bảo mật và an toàn tối đa.Ưu điểm:

  • Chủ động sắp xếp, đóng gói và niêm phong container.
  • Giảm rủi ro hư hại, mất mát do không ghép chung với hàng khác.
  • Thời gian vận chuyển nhanh hơn.

Hàng lẻ (LCL – Less than Container Load)

Là hình thức ghép hàng của nhiều chủ hàng vào chung một container khi mỗi chủ chỉ có lượng hàng nhỏ, không đủ để thuê nguyên container. Chi phí được tính theo khối lượng (CBM) hoặc trọng lượng thực tế. Phù hợp với doanh nghiệp nhỏ, lô hàng ít.Ưu điểm:

  • Tiết kiệm chi phí với lô hàng nhỏ.
  • Linh hoạt, không cần đợi gom đủ hàng lớn.

Phân biệt hàng nguyên container và hàng lẻ

Phân biệt hàng nguyên container và hàng lẻ

Phân loại theo đặc điểm và tính chất hàng hóa

Ngoài hình thức vận chuyển, hàng container còn được phân loại theo tính chất, yêu cầu bảo quản để chọn loại container phù hợp:

Hàng khô (Dry Cargo)

Là hàng hóa đã được đóng gói thành kiện, thùng carton, bao tải, hoặc xếp trên pallet… Không yêu cầu nhiệt độ hay điều kiện đặc biệt.Loại container sử dụng: container khô (Dry container), phổ biến nhất trong vận tải container.Ví dụ: thực phẩm khô, đồ điện tử, quần áo, thiết bị gia dụng, sách vở…

Thiết bị điện tử vận chuyển bằng container

Thiết bị điện tử vận chuyển bằng container

Hàng lạnh (Reefer Cargo)

Là hàng hóa cần được giữ ở nhiệt độ ổn định, thường là lạnh hoặc đông lạnh trong suốt quá trình vận chuyển.Loại container sử dụng: container lạnh (Reefer), có hệ thống làm lạnh duy trì nhiệt độ theo yêu cầu.Ví dụ: trái cây, rau củ tươi, thịt cá đông lạnh, sữa và các sản phẩm từ sữa, dược phẩm.

Container lạnh dùng để vận chuyển hàng hóa cần bảo quản trong nhiệt độ nhất định

Container lạnh dùng để vận chuyển hàng hóa cần bảo quản trong nhiệt độ nhất định

Hàng rời (Bulk Cargo)

Là hàng hoá không đóng kiện mà được đổ trực tiếp vào container. Thường có khối lượng lớn và đồng chất.Loại container sử dụng: bulk container hoặc container mở nóc (open-top).Ví dụ: than đá, quặng, ngũ cốc, phân bón…

Container mở nóc vận chuyển hàng rời

Container mở nóc vận chuyển hàng rời

Hàng quá khổ, quá tải (OOG – Out of Gauge)

Là hàng hóa có kích thước hoặc trọng lượng vượt quá tiêu chuẩn của container thông thường.Loại container sử dụng: flat rack hoặc open-top container, thiết kế hở hai bên hoặc hở nóc để chứa các vật thể lớn.Ví dụ: máy móc công nghiệp cỡ lớn, cánh quạt turbine gió, thiết bị xây dựng, tàu thuyền nhỏ.

Hàng quá khổ vẫn có thể vận chuyển bằng container flat rack

Hàng quá khổ vẫn có thể vận chuyển bằng container flat rack

Việc hiểu rõ từng loại hàng container và đặc điểm của chúng giúp doanh nghiệp chọn đúng loại container phù hợp, đảm bảo an toàn và chất lượng hàng hoá và tối ưu chi phí vận chuyển và giảm rủi ro hư hại.

So sánh chi tiết hàng lẻ (LCL) và hàng nguyên container (FCL)

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa LCL và FCL giúp bạn dễ dàng lựa chọn:

Tiêu chí Hàng lẻ (LCL) Hàng nguyên container (FCL)
Khối lượng hàng Ít, không đủ container Đủ hoặc vượt sức chứa container
Chi phí Theo m³ hoặc kg, tiết kiệm khi hàng ít Trọn gói, rẻ hơn (tính trên m³) nếu hàng nhiều
Thời gian vận chuyển Lâu hơn do ghép hàng và xử lý nhiều chủ Nhanh hơn, chủ động lịch trình
Rủi ro hư hại/mất mát Cao hơn do xếp chung với hàng khác Thấp hơn, chỉ có hàng của bạn
Đóng gói và xếp dỡ Phải tuân thủ quy định của bên ghép hàng Tự chủ động đóng gói và niêm phong
Phù hợp với Lô hàng nhỏ, chi phí thấp, không gấp Lô hàng lớn, yêu cầu an toàn và nhanh chóng

Sự khác nhau giữa các loại hàng container theo đặc điểm và tính chất

Mỗi loại hàng container có những đặc điểm, yêu cầu bảo quản và phương thức đóng gói riêng. Để lựa chọn đúng loại container phù hợp, cần hiểu rõ sự khác nhau giữa các loại hàng này.Dưới đây là bảng so sánh nhanh các loại hàng container phổ biến:

Loại hàng Yêu cầu đặc biệt Loại container phù hợp Ví dụ
Hàng khô (Dry Cargo) Không Dry Van Quần áo, đồ điện tử, thực phẩm khô
Hàng lạnh (Reefer Cargo) Giữ nhiệt độ ổn định Reefer Thực phẩm tươi sống, dược phẩm, thịt cá đông lạnh
Hàng rời (Bulk Cargo) Đổ trực tiếp Bulk/Open-top Than đá, hạt ngũ cốc, xi măng
Hàng quá khổ (OOG) Kích thước vượt chuẩn Flat rack/Open-top Máy móc công nghiệp, thiết bị xây dựng lớn

Sự khác nhau giữa các loại hàng container nằm ở đặc điểm, điều kiện bảo quản và loại container phù hợp. Hiểu rõ sự khác biệt này giúp quá trình vận chuyển an toàn, nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Container dùng để vận chuyển hàng khô và hàng lạnh là khác nhau

Container dùng để vận chuyển hàng khô và hàng lạnh là khác nhau

Quy trình vận chuyển hàng container

Quy trình vận chuyển hàng hóa bằng container (cả LCL và FCL) thường trải qua các bước sau:

Chuẩn bị hàng hóa

  • Kiểm tra số lượng, chất lượng, bao bì hàng hóa.
  • Đóng gói hàng (nếu FCL thì đóng thẳng vào container; nếu LCL thì đóng trên pallet, thùng carton…).
  • Dán nhãn, đánh dấu kiện hàng rõ ràng để dễ nhận diện.

Đặt chỗ (Booking)

  • Liên hệ với hãng tàu hoặc công ty giao nhận (forwarder) để đặt chỗ trên tàu.
  • Xác định loại container (20 feet, 40 feet, lạnh…), lịch trình, cảng đi và cảng đến.

Làm thủ tục hải quan xuất khẩu

  • Chuẩn bị bộ chứng từ: hợp đồng, hóa đơn, packing list, vận đơn, giấy phép (nếu cần), tờ khai hải quan…
  • Tiến hành khai báo hải quan, kiểm tra hàng (nếu bị yêu cầu).

Đóng hàng vào container

  • Với FCL: container được kéo đến kho của chủ hàng để đóng hàng, niêm phong và kẹp chì.
  • Với LCL: hàng được đưa đến kho của forwarder (CFS – Container Freight Station) để gom chung với hàng của các chủ hàng khác.

Vận chuyển đến cảng

  • Đối với FCL: container được vận chuyển nguyên chiếc ra cảng.
  • Đối với LCL: hàng đã được đóng vào container tại CFS, sau đó chuyển ra cảng.

Xếp container lên tàu

    • Container được xếp lên tàu theo đúng booking và lịch trình.
    • Hãng tàu phát hành vận đơn (Bill of Lading) sau khi nhận hàng.
  • Vận chuyển trên biển
  • Tàu di chuyển từ cảng đi đến cảng đích.
  • Thời gian phụ thuộc vào tuyến đường, lịch tàu và điều kiện thời tiết.

Làm thủ tục hải quan nhập khẩu

Tại cảng đến, người nhận hàng hoặc đại lý tiến hành khai báo hải quan, nộp thuế và các giấy tờ cần thiết.

Nhận hàng và giao hàng

  • Với FCL: container được kéo thẳng về kho của người nhận, dỡ hàng, trả container rỗng cho hãng tàu.
  • Với LCL: hàng được dỡ khỏi container tại kho CFS và giao từng lô cho từng chủ hàng.

Quy trình vận chuyển hàng hóa bằng đường biển trong thùng container

Quy trình vận chuyển hàng hóa bằng đường biển trong thùng container

Những lưu ý khi vận chuyển hàng container

Để đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn, đúng tiến độ và tránh rủi ro, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng khi sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng container.

Chọn loại container phù hợp với đặc điểm hàng hóa

Mỗi loại hàng có yêu cầu khác nhau về điều kiện bảo quản, đóng gói và vận chuyển. Vì vậy, cần xác định rõ tính chất hàng: khô, lạnh, rời, hay quá khổ. Lựa chọn loại container tương ứng: Dry Van, Reefer, Bulk, Open-top, Flat rack… Việc chọn sai container có thể làm hư hại hàng hóa hoặc phát sinh chi phí không đáng có.

Nhận biết các loại container

Nhận biết các loại container

Kiểm tra tình trạng container trước khi đóng hàng

Trước khi xếp hàng, hãy kiểm tra kỹ thùng container về độ kín, sàn, vách, cửa… để đảm bảo không rò rỉ, ẩm mốc hay hư hỏng. Đảm bảo container đạt tiêu chuẩn vận chuyển và được niêm phong đầy đủ.

Kiểm tra container trước khi sử dụng vận chuyển hàng hoá

Kiểm tra container trước khi sử dụng vận chuyển hàng hoá

Tuân thủ quy định về đóng gói và niêm phong

Hàng hoá phải được đóng gói chắc chắn, hạn chế xê dịch trong quá trình vận chuyển.Sắp xếp hàng hợp lý, đúng tải trọng và quy cách. Niêm phong (seal) container đúng chuẩn để đảm bảo an toàn và tránh rủi ro về pháp lý.

Seal niêm phong cối Container nhập khẩu

Seal niêm phong cối Container nhập khẩu

Ghi nhãn và kê khai chính xác

Ghi nhãn hàng hóa rõ ràng, đúng theo quy định của cơ quan hải quan và đơn vị vận tải. Kê khai đầy đủ, chính xác thông tin hàng hóa, tránh sai sót gây chậm trễ hoặc phạt.Việc tuân thủ những lưu ý trên không chỉ giúp bảo vệ hàng hóa an toàn mà còn tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh các rắc rối phát sinh trong quá trình vận chuyển.

Hàng container là giải pháp vận chuyển hiện đại, giúp bảo vệ hàng hóa an toàn, tiết kiệm chi phí và tối ưu quy trình logistics.Để đảm bảo hàng hóa của bạn đến nơi an toàn, đúng tiến độ, hãy lựa chọn đúng loại container phù hợp và hợp tác với đơn vị vận tải, cho thuê container Trần Phạm đối tác uy tín, chuyên nghiệp, luôn đồng hành cùng bạn trên mọi chặng đường.