Container lạnh là giải pháp tối ưu trong việc bảo quản và vận chuyển hàng hóa cần kiểm soát nhiệt độ như thực phẩm, dược phẩm, thủy sản,… Tuy nhiên, để container lạnh hoạt động hiệu quả và bền bỉ, việc nắm vững nguyên tắc vận hành và đặc biệt là cách xả đá container lạnh là điều bắt buộc.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từ A-Z cách sử dụng, bảo trì và xử lý tình trạng đóng đá trong container lạnh một cách an toàn, tiết kiệm và hiệu quả nhất.
Nguyên tắc vận hành container lạnh
Để đảm bảo hàng hóa luôn được bảo quản trong điều kiện tối ưu, việc vận hành container lạnh đúng cách là rất cần thiết. Dưới đây là các nguyên tắc quan trọng giúp container hoạt động hiệu quả, ổn định và tiết kiệm chi phí:
Kiểm tra container trước khi sử dụng
Trước khi đưa vào vận hành, cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra:
– Kiểm tra tình trạng vật lý: vỏ container, cửa, ron cao su phải kín, không rò rỉ.
– Kiểm tra nhiệt độ mặc định và khả năng làm lạnh ban đầu.
– Đảm bảo không có nước đọng, đá bám hoặc bụi bẩn trên dàn lạnh và cảm biến.
– Chạy thử container ít nhất 30 phút để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
Kiểm tra khả năng làm lạnh của container trước khi sử dụng
Cài đặt nhiệt độ phù hợp với loại hàng hóa
Mỗi loại hàng hóa có một dải nhiệt độ bảo quản khác nhau:
– Thực phẩm đông lạnh: -18°C đến -25°C
– Trái cây nhiệt đới (chuối, xoài, thanh long): khoảng +10°C đến +13°C
– Rau củ ôn đới (cà rốt, bắp cải, súp lơ): thường từ 0°C đến +5°C
– Dược phẩm, vaccine, chế phẩm sinh học: từ +2°C đến +8°C hoặc theo yêu cầu riêng
Nguyên tắc cài đặt:
– Không đặt nhiệt độ quá thấp nếu không cần thiết để tránh đông đá nhanh, làm giảm chất lượng hàng hóa, tăng chi phí điện năng.
– Container hoặc kho cần được làm lạnh sẵn đến nhiệt độ yêu cầu trước khi đưa hàng vào. Tránh tình trạng nhiệt độ chưa ổn định làm hư hỏng hàng hóa ngay trong giai đoạn đầu bảo quản.
Đảm bảo luồng khí lạnh lưu thông tốt
Hệ thống làm lạnh trong container hoạt động theo cơ chế luân chuyển khí lạnh liên tục. Vì vậy:
– Không chất hàng sát dàn lạnh hoặc chặn quạt gió
– Luôn để khoảng trống giữa các kiện hàng và giữa hàng với vách container
– Không chất hàng quá cao gây cản trở lưu thông không khí phía trên
Một luồng khí lạnh lưu thông tốt sẽ đảm bảo toàn bộ hàng hóa có nhiệt độ đồng đều và không có điểm nóng cục bộ.
Đảm bảo luồng khi lạnh được lưu thông đều trong container
Hạn chế mở cửa container khi đang hoạt động
Mỗi lần mở cửa, khí lạnh thoát ra ngoài và hơi ẩm từ môi trường tràn vào. Điều này khiến:
– Nhiệt độ trong container thay đổi đột ngột
– Hệ thống phải hoạt động nhiều hơn để làm lạnh lại
– Hơi ẩm bám vào dàn lạnh dẫn đến đông đá nhanh hơn
Chỉ mở cửa khi thực sự cần thiết, thao tác nhanh và đóng lại ngay.
Theo dõi hoạt động và bảo trì định kỳ
Một container lạnh vận hành ổn định là nhờ được giám sát và bảo trì đúng quy trình:
– Theo dõi nhiệt độ và cảnh báo từ hệ thống điều khiển
– Đảm bảo chế độ xả đá (defrost) hoạt động đúng chu kỳ
– Vệ sinh định kỳ dàn lạnh, quạt gió, cảm biến nhiệt
– Kiểm tra nguồn điện, các đầu nối, đường ống gas
Ghi chép lại lịch sử vận hành, thời điểm xả đá, sự cố (nếu có) để dễ kiểm tra và khắc phục sự cố nhanh chóng.
Chọn nguồn điện ổn định
Container lạnh sử dụng điện 3 pha (thường là 380V). Nguồn điện không ổn định có thể gây:
– Hỏng thiết bị điều khiển
– Chập cháy board mạch
– Dừng làm lạnh đột ngột
Nên sử dụng ổn áp hoặc máy phát điện chuyên dụng khi không có điện lưới ổn định.
Vì sao cần xả đá container lạnh định kỳ?
Trong quá trình vận hành, độ ẩm từ không khí hoặc hàng hóa sẽ bám vào dàn bay hơi, tạo thành lớp sương, sau đó đông thành đá. Nếu không được xả đá đúng cách và định kỳ, container lạnh sẽ gặp phải các vấn đề:
– Giảm hiệu suất làm lạnh: lớp đá cản trở luồng khí lạnh, khiến nhiệt độ trong thùng không đều.
– Tăng tiêu thụ điện năng: máy nén phải hoạt động liên tục để duy trì nhiệt độ cài đặt.
– Hàng hóa hư hỏng: hàng đông lạnh cần duy trì ở nhiệt độ thấp và ổn định. Đặc biệt với hàng nhạy cảm như vaccine, thuốc, thực phẩm tươi sống.
– Hỏng thiết bị: đá lâu ngày có thể làm nghẹt đường ống thoát nước, quạt gió, dẫn đến hỏng hệ thống.
Vì vậy, xả đá định kỳ chính là cách bảo vệ cả thiết bị lẫn hàng hóa, đồng thời tiết kiệm chi phí vận hành.
Duy trì nhiệt độ container ổn định theo nhiệt độ bảo quản của hàng hóa vận chuyển
Hướng dẫn cách xả đá container lạnh nhanh chóng và an toàn
Dưới đây là 2 phương pháp xả đá phổ biến và quy trình chi tiết cho từng bước:
Xả đá tự động
Phù hợp với các container lạnh đời mới (thường có bảng điều khiển điện tử). Chế độ này thường được tích hợp sẵn trong hệ thống.Cài chế độ tự động xả đá mỗi 6–8 tiếng/lần (tùy loại hàng hóa và điều kiện vận hành)Các bước thực hiện:
– Bước 1: Mở bảng điều khiển điện tử
Tìm đến giao diện chính (thường có mục: “Defrost”, “Manual Defrost” hoặc “Start Defrost”).
– Bước 2: Kích hoạt chế độ xả đá thủ công
Chọn mục “Manual Defrost” để bắt đầu quá trình xả đá.
– Bước 3: Hệ thống ngừng làm lạnh và đốt nóng dàn lạnh
Trong vài phút, điện trở sẽ làm nóng dàn lạnh để tan băng tuyết tích tụ.
– Bước 4: Tự động làm lạnh trở lại
Sau khi xả đá xong (thường mất 20–40 phút), hệ thống sẽ tự khởi động lại chế độ làm lạnh.
Xả đá container lạnh bằng sưởi điện trở
Xả đá thủ công
Áp dụng khi container không có chế độ xả đá tự động hoặc cần xử lý gấp tình trạng đông đá quá dày.Các bước thực hiện:
– Bước 1: Ngắt nguồn điện container
Đảm bảo an toàn tuyệt đối trước khi thao tác. Có thể ngắt cầu dao hoặc rút nguồn.
– Bước 2: Mở cửa container
Giúp khí lạnh thoát ra, làm tăng nhiệt độ không khí bên trong hỗ trợ tan đá nhanh hơn.
– Bước 3: Đặt khay, khăn, hoặc xô nước dưới dàn lạnh
Hứng nước đá tan để tránh đọng nước, trơn trượt.
– Bước 4: Làm tan đá từ từ
Dùng khăn ấm lau nhẹ lên bề mặt đá. Tuyệt đối không dùng nước sôi, vật nhọn hoặc tác động mạnh lên dàn lạnh
– Bước 5: Vệ sinh lại dàn lạnh và máng thoát nước
Sau khi đá tan hết, dùng khăn sạch lau khô và kiểm tra lối thoát nước không bị nghẹt.
– Bước 6: Cắm điện lại và chạy thử container
Khởi động lại hệ thống, theo dõi xem container có làm lạnh bình thường không.
Xả đá container lạnh thủ công
Những lưu ý quan trọng khi xả đá
Để đảm bảo quá trình xả đá đạt hiệu quả cao, an toàn và không làm ảnh hưởng đến thiết bị cũng như hàng hóa, bạn cần tuân thủ các lưu ý dưới đây:
– Không để đá đóng quá dày (>1cm): Đá dày làm giảm hiệu suất làm lạnh, tốn điện và tăng nguy cơ hư hỏng hàng hóa. Cần kiểm tra và xả đá định kỳ trước khi quá muộn.
– Không xả đá khi container đang chứa hàng dễ hỏng: Trong lúc xả đá, nhiệt độ tăng đột ngột có thể khiến thực phẩm, dược phẩm bị hỏng. Nên xả đá khi container rỗng hoặc chứa hàng chịu nhiệt tốt.
– Luôn đeo găng tay cách nhiệt và đồ bảo hộ: Dàn lạnh rất lạnh, dễ gây bỏng lạnh. Nước đá tan cũng có thể khiến sàn trơn trượt. Trang bị bảo hộ giúp đảm bảo an toàn khi thao tác.
– Kiểm tra định kỳ hệ thống thoát nước: Ống thoát bị nghẹt sẽ khiến nước đọng lại, dễ đông đá trở lại. Việc kiểm tra và vệ sinh định kỳ giúp tránh tình trạng đá hình thành quá nhanh sau mỗi lần xả.
Cần kiểm tra bảo trì container lạnh thường xuyên
Dù bạn đang sử dụng container lạnh để bảo quản thực phẩm, dược phẩm hay thủy sản, thì việc chủ động kiểm tra, bảo trì và xử lý kịp thời tình trạng đóng đá sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu suất vận hành. Container lạnh chỉ thực sự hiệu quả khi được vận hành đúng kỹ thuật và bảo trì đúng quy trình. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích để sử dụng container lạnh an toàn, tiết kiệm và lâu dài.
